Μια ανάσα πριν από τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, που θα κρίνουν την επόμενη μέρα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, διάχυτος είναι ο προβληματισμός για τη διαφαινόμενη άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων σε μια σειρά από χώρες της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Σε άρθρο του ο Economist αναλύει τα πιθανά αδιέξοδα και την ενδεχόμενη πολιτική ακυβερνησία στα οποία μπορεί να οδηγήσει η επικράτηση των πιο ακραίων πολιτικών δυνάμεων.
«Στην καλύτερη περίπτωση, οι 27 εθνικοί ηγέτες και τα κεντρικά θεσμικά όργανα της ΕΕ θα περάσουν μήνες επικεντρωμένοι σε εσωτερικές μηχανορραφίες, όπως το ποιος θα βρει τι δουλειά στις Βρυξέλλες. Στη χειρότερη περίπτωση, οι διαφωνίες σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της ΕΕ ίσως να διαρκέσουν μετά το τέλος του έτους – αφήνοντας ένα πολιτικό κενό εκεί, ακόμη και όταν μια πιθανή κυβέρνηση Τραμπ προετοιμάζεται αναλάβει καθήκοντα», αναφέρεται στο δημοσίευμα.
Το επίδικο της ευρωκάλπης
Παράλληλα τονίζεται η σημασία των ευρωεκλογών στη χάραξη της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κομβικούς τομείς, όπως η βιομηχανική πολιτική, η άμυνα, το περιβάλλον, η πράσινη μετάβαση κ.α., τα οποία θα έχουν άμεση αντανάκλαση στη ζωή εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών.
«Η Ουκρανία εξακολουθεί να εξαρτάται από τους Ευρωπαίους συμμάχους της για χρήματα και όπλα: σε κανέναν δεν αρέσει να βλέπει την ΕΕ πολιτικά εγκλωβισμένη όσο αρέσει στον Πούτιν. Και όποιος κι αν κερδίσει τον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο, η Ευρώπη είναι πλέον το μοναδικό παγκόσμιο μπλοκ που εξακολουθεί να υποστηρίζει τους κανόνες ελεύθερων συναλλαγών σε μια εποχή που η Κίνα και η Αμερική τους έχουν εγκαταλείψει. Εάν η ΕΕ εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες της για μείωση του άνθρακα, όπως απαιτούν γενικά οι λαϊκιστές της Ευρώπης, θα σταλεί ένα τρομερό μήνυμα στον υπόλοιπο κόσμο», επισημαίνεται.
Ειδική αναφορά γίνεται στη διαφαινόμενη μειωμένη συμμετοχή στις επερχόμενες εκλογές, τονίζοντας ότι «η συμμετοχή στην ψηφοφορία για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι αισθητά χαμηλότερη απ’ ό,τι στις εθνικές εκλογές -ελάχιστοι θα παρακολουθήσουν το έργο των 720 εκλεγμένων μελών που θα αναλάβουν τις θέσεις τους τον Ιούλιο».
Πώς η άνοδος της ακροδεξιάς θα κρίνει το μέλλον της Ούρσουλας Φον Ντερ Λάιεν – Οι πολιτικές ισορροπίες στη νέα ευρωβουλή
Έμφαση δίνεται στις πολιτικές συνέπειες της στάσης των ευρωπαίων πολιτών: «Η μία από αυτές αφορά το αν η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ισχυρού εκτελεστικού βραχίονα του μπλοκ, θα λάβει άλλη μια πενταετή θητεία. Η άλλη αφορά τους εθνικούς πολιτικούς, ορισμένοι από τους οποίους θα καταλήξουν σοβαρά τραυματισμένοι στις 10 Ιουνίου, καθώς τα κόμματά τους θα υποστούν συντριβή. Και οι δύο εξελίξεις έχουν τη δυνατότητα να μπλοκάρουν την ευρωπαϊκή πολιτική.
Οκτώ ημέρες μετά τις εκλογές, οι ηγέτες της ΕΕ θα πραγματοποιήσουν σύνοδο κορυφής για να αποφασίσουν ποιος θα ηγηθεί των θεσμών του μπλοκ, ιδίως της Επιτροπής. Η κα Φον ντερ Λάιεν βοήθησε στη διαμόρφωση ορισμένων από τις κύριες πολιτικές της ηπείρου. Η σταθερή υποστήριξή της στην Ουκρανία έχει αποδειχθεί ζωτικής σημασίας. Ήταν η επιτροπή που ώθησε την Ευρώπη να στοχεύσει σε καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050».
«Οι 400 περίπου έδρες που αναμένεται να κερδίσει η κεντρώα τριάδα των κομμάτων μπορεί να μην είναι αρκετές για να εξασφαλίσουν τις 361 ψήφους που χρειάζεται η κ. Φον Ντερ Λάιεν για την πλειοψηφία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ψηφοφορία, η οποία θα μπορούσε να γίνει είτε τον Ιούλιο είτε τον Σεπτέμβριο, είναι μυστική και οι βουλευτές έχουν εγκαταλείψει τις ομάδες τους σε αντίστοιχες προηγούμενες ψηφοφορίες. Καθώς η Ευρώπη μετατοπίζεται προς τα δεξιά, ένας συνασπισμός με τη συμμετοχή πιο αριστερών κομμάτων (όπως οι Πράσινοι) φαίνεται απίθανος» επισημαίνει ο Economist.
Η αναδιαμόρφωση των πολιτικών συμμαχιών εντός του ευρωκοινοβουλίου, σύμφωνα με τον Economist, θα παίξει ρόλο στην επανεκλογή ή μη της μέχρι πρότινος επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «Αυτός ο γρίφος είναι που ώθησε την κα Φον Ντερ Λάιεν να συζητήσει μια συμμαχία με το κόμμα της κας Μελόνι -μέρος της πιο ήπιας ομάδας του ECR μέσα στον αστερισμό της ακροδεξιάς. Όμως, τόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι σοσιαλιστές δηλώνουν ότι είναι επιφυλακτικοί να συμμετάσχουν σε μια τέτοια συμμαχία. Οι εντάσεις στην πιο σκληροπυρηνική ομάδα της Ταυτότητας και Δημοκρατίας, η οποία στις 23 Μαΐου έδιωξε το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AFD) έπειτα από ένα σκάνδαλο, σημαίνουν ότι, σε επίπεδο ΕΕ, αναμένεται κάποιου είδους αναδιάταξη των συμμαχιών.
Οι πολιτικές στρεβλώσεις που απαιτούνται για την επίτευξη πλειοψηφίας θα γίνουν σαφείς μόνο όταν καταμετρηθούν οι ψήφοι. Όπως και κατά τον σχηματισμό εθνικών συνασπισμών, τόσο οι ηγέτες της ΕΕ όσο και οι ευρωβουλευτές θα προσπαθήσουν να διασφαλίσουν ότι η ατζέντα τους θα εισακουστεί. Εάν αυτό συμβεί, μπορεί να χρειαστούν αρκετοί ακόμη μήνες προτού οι πολιτικές συγκεκριμενοποιηθούν προς ικανοποίηση όλων. Οι Ολλανδοί διεξήγαγαν εκλογές τον Νοέμβριο και μόλις αυτήν την εβδομάδα απέκτησαν νέο πρωθυπουργό. Ο φόβος στις Βρυξέλλες είναι ότι μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με μια παρόμοια καθυστέρηση. Εάν όλα τα πολιτικά κόμματα επιμείνουν στις κόκκινες γραμμές τους, μπορεί να σημαίνει ότι δεν υπάρχει διαθέσιμος συνασπισμός για να υποστηρίξει οποιονδήποτε υποψήφιο για την κορυφαία εκτελεστική θέση της ΕΕ. Και τότε; Σε αντίθεση με το τι συμβαίνει σε εθνικό επίπεδο, για να αρθεί το αδιέξοδο δεν μπορούν να προκηρυχθούν νέες εκλογές.
Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, η σημερινή ομάδα των Ευρωπαίων επιτρόπων θα παραμείνει στη θέση της, αλλά δεν θα έχει την πολιτική νομιμοποίηση να πετύχει το οτιδήποτε. Αν οι καιροί ήταν ήσυχοι, το να αφεθεί η Ευρώπη σε μια περίοδο πολιτικής ομφαλοσκοπίας δεν θα ήταν κάτι σοβαρό. Τώρα, όμως, ζούμε σε ταραγμένους καιρούς».
Στο κάδρο και οι εσωτερικές αντιθέσεις μεταξύ των κρατών – μελών
Απαρατήρητες δεν περνάνε και οι εσωτερικές αντιθέσεις που εκφράζονται ανάμεσα στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο πώς αυτές θα επιδράσουν στους συσχετισμούς στη νέα περίοδο: «Με τον πόλεμο να μαίνεται στην Ουκρανία, την οικονομία της Ευρώπης να υπολείπεται των παγκόσμιων ανταγωνιστών της και την ανάγκη χρηματοδότησης της πράσινης μετάβασης, πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, επιθυμούν την αναμόρφωση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η Πολωνία και η Ελλάδα έχουν προτείνει μια ακριβή αντιπυραυλική ασπίδα για την Ευρώπη, η οποία θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί μέσω κοινού δανεισμού της Ένωσης, όπως συνέβη με το ταμείο ανάκαμψης από την πανδημία. Η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες, των οποίων ο επερχόμενος συνασπισμός περιλαμβάνει την ακροδεξιά, είναι λιγότερο πρόθυμες. Άλλες πολιτικές ζυμώσεις περιλαμβάνουν την ανάγκη μεταρρύθμισης των κανόνων της ΕΕ, ώστε να επιτραπεί η είσοδος νέων μελών, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, και μια αυξανόμενη εμπορική διαμάχη με την Κίνα για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα».
«Τέτοιες διαφορές είναι αρκετά δύσκολο να επιλυθούν μεταξύ των Ευρωπαίων, ακόμα και με μια πλήρως λειτουργική Επιτροπή στις Βρυξέλλες. Χωρίς αυτήν μπορεί να αποδειχθούν συντριπτικές. Ακόμα χειρότερα, η ακυβερνησία στις Βρυξέλλες μπορεί να επιδεινωθεί από την αστάθεια σε πολλά κράτη-μέλη. Στη Γαλλία, το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν μπορεί να τερματίσει μακράν δεύτερο πίσω από τον Εθνικό Συναγερμό ή ακόμα και να πέσει στην τρίτη θέση, ενισχύοντας την αντιπολίτευση στο γαλλικό κοινοβούλιο, όπου η κυβέρνηση μειοψηφίας έχει κατά καιρούς περάσει σημαντικές ψηφοφορίες. Ένας υπέρμαχος της ενοποίησης της ΕΕ, ο κ. Μακρόν θα αποδυναμωθεί στο εσωτερικό της χώρας του και συνεπώς στην Ευρώπη», σημειώνει μεταξύ άλλων το δημοσίευμα.
Πηγή
www.enikos.gr
