Γιατί ο Τούρκος Πρόεδρος και οι επιτελείς του βάζουν ψηλά στην ατζέντα την επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας.
Σε μείζον ζήτημα έχει αναγάγει η Αγκυρα το θέμα της επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια νοτίως της Κρήτης. Ενόψει εκλογών, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παίζει κυριολεκτικά τα ρέστα του για το θέμα, καθώς ο ένας μετά τον άλλον οι κορυφαίοι αξιωματούχοι του καθεστώτος εκτοξεύουν απειλές και μιλούν ακόμα και για πόλεμο σε περίπτωση που η Ελλάδα ασκήσει το δικαίωμα που της παραχωρεί το Διεθνές Δίκαιο. Ετσι, μετά τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δηλώσεις στο ίδιο μήκος κύματος έκαναν ο υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ και ο εξ απορρήτων του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος δήλωσε ότι «θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες και αποτελέσματα σε περίπτωση επέκτασης των χωρικών υδάτων στην Κρήτη», ενώ προσέθεσε πως η Τουρκία «θα απαντήσει με ισχυρό τρόπο και δεν θα δεχθεί με τίποτα οποιαδήποτε επέκταση έστω και ένα μίλι παραπάνω».
Η Ελλάδα απάντησε εμπράκτως και στο ανώτερο δυνατό επίπεδο σε αυτό το μπαράζ δηλώσεων. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις 6 Ιανουαρίου μετέβη στη Γαύδο, όπου παρέστη στην τελετή αγιασμού των υδάτων, και έστειλε ένα σαφές μήνυμα στην άλλη πλευρά. «Η Ελλάδα δεν δέχεται υποδείξεις για το πώς θα διεκδικήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός. Η παρουσία Μητσοτάκη στη Γαύδο και η δήλωσή του είχαν υψηλό συμβολισμό και ήταν εξαρχής σχεδιασμένες ως απάντηση στις τουρκικές ακρότητες.
Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν, πάντως, πως οι λεονταρισμοί της Αγκυρας για τα 12 μίλια εξυπηρετούν κυρίως προεκλογικές ανάγκες του Ερντογάν, καθώς όλα δείχνουν ότι και στην Τουρκία οι εκλογές θα διεξαχθούν νωρίτερα. Στη συγκεκριμένη συγκυρία, ο Τούρκος Πρόεδρος και οι επιτελείς του ψάχνουν για οποιαδήποτε αφορμή ώστε να κερδίσουν «πόντους» στο εκλογικό τους κοινό. Είναι ενδεικτικό πως η φασαρία που ξεκίνησαν οι Τούρκοι για τα 12 μίλια είχε ως αφετηρία ένα δημοσίευμα ελληνικής εφημερίδας που πιθανολογούσε επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια νοτίως της Κρήτης τον Μάρτιο και το οποίο επισήμως ουδέποτε επιβεβαιώθηκε. Οι Τούρκοι γνωρίζουν πως καμία ελληνική κυβέρνηση δεν πρόκειται να αναλάβει μια τόσο σοβαρή πρωτοβουλία σε προεκλογική περίοδο και αυτό που κυρίως επιδιώκουν είναι από τον Μάρτιο να μπορούν να ισχυρίζονται στην Τουρκία ότι απέτρεψαν την δήθεν προγραμματισμένη επέκταση.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει δηλώσει για το θέμα από την πλευρά της πως θα ασκήσει το δικαίωμα που απορρέει από το Δίκαιο της Θάλασσας όποτε κρίνει εκείνη ότι η επέκταση εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Αυτή η χρονική στιγμή, πάντως, μπορεί να έρθει συντομότερα απ’ ό,τι φαντάζονται πολλοί, λίγους μήνες μετά τις εκλογές. Και σε καταλύτη γι’ αυτό μπορεί να αναδειχθούν οι εξελίξεις στη Λιβύη. Η κυβέρνηση της Τρίπολης έχει βρεθεί σε δύσκολη θέση μετά τη μονομερή απόφαση της Αιγύπτου να επεκτείνει την ΑΟΖ της προς Δυσμάς και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να προσφύγει για το θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο. Παράλληλα, η ίδια κυβέρνηση έχει διαμαρτυρηθεί στην Αθήνα για τις έρευνες υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης, επειδή -δήθεν- παραβιάζονται κυριαρχικά της δικαιώματα. Ταυτόχρονα, οι εξελίξεις στη Λιβύη «τρέχουν» και αρχίζει να φαίνεται πλέον πιθανό, μετά και τις τελευταίες δηλώσεις του μεταβατικού πρωθυπουργού Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, να προκηρυχθούν εκλογές μέσα στους επόμενους μήνες και να προκύψει μια κυβέρνηση με λαϊκή νομιμοποίηση. Στην περίπτωση αυτή, δεν θα πρέπει να αποκλείεται το ενδεχόμενο μιας πρωτοβουλίας για διευθέτηση του θέματος των θαλάσσιων ζωνών ανάμεσα στις τρεις χώρες (Ελλάδα, Λιβύη και Αίγυπτο). Δεν ήταν, λοιπόν, καθόλου τυχαία η πρόσκληση του Κυριάκου Μητσοτάκη από τη Γαύδο στα γειτονικά κράτη της Ελλάδας και συγκεκριμένα στη Λιβύη «να προσέλθουν σε μια γόνιμη και ουσιαστική διαπραγμάτευση με την πατρίδα μας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να οριοθετήσουμε Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες». «Οπως το κάναμε με την Αίγυπτο, μπορούμε να το κάνουμε και με τη Λιβύη, από τη στιγμή που θα προκύψει στη γείτονα χώρα μια κυβέρνηση η οποία θα έχει την εξουσιοδότηση να συνάψει τέτοιες διεθνείς συμφωνίες», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, είτε πρόκειται για διμερείς ή πολυμερείς διαπραγματεύσεις για οριοθέτηση είτε για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο, η Ελλάδα θα πρέπει να έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια νοτίως και δυτικά της Κρήτης.
Η τουρκική διπλωματία έχει υπ’ όψιν της αυτά τα ενδεχόμενα και προσπαθεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά, αφού μια τέτοια διαπραγμάτευση -ή ακόμα και η προσφυγή στη Χάγη- θα έβαζε ταφόπλακα στο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Αυτή είναι η δεύτερη στόχευση των τουρκικών απειλών για τα 12 μίλια, η οποία πάντως δεν τρομάζει την Αθήνα. Οπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, οι Τούρκοι μπορεί να έχουν επαναφέρει στην επικαιρότητα την απόφαση της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης για το casus belli σε περίπτωση επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στα 12 μίλια στο Αιγαίο, δεν έχουν ωστόσο -παρά τα όσα λέγονται και γράφονται- επεκτείνει την ισχύ της στην ανατολική Μεσόγειο. Πουθενά στις δηλώσεις τους, άλλωστε, ο Ακάρ, ο Τσαβούσογλου και ο Καλίν δεν έχουν αναφερθεί ρητά σε επέκταση νοτίως και δυτικά της Κρήτης. Το πιο συγκεκριμένο που λένε είναι «γύρω από την Κρήτη» και αυτό περιλαμβάνει και τη βόρεια πλευρά του νησιού που βρέχεται από το Αιγαίο.
Πιο κοντά οι πρόωρες κάλπες στην Τουρκία
Το πιθανότερο σενάριο θέλει εκλογές για Πρόεδρο και Βουλή στις 30 Απριλίου και τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 14 Μαΐου
Ο κύβος ερρίφθη, η Τουρκία πάει σε πρόωρες εκλογές. Το υπαινίχθηκε ο ίδιος ο Ερντογάν την Πέμπτη, αναφέροντας ότι οι εκλογές μπορεί να γίνουν νωρίτερα από τις 23 Ιουνίου. Το πιθανότερο σενάριο θέλει εκλογές για Πρόεδρο και Βουλή στις 30 Απριλίου και τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 14 Μαΐου. Η Τουρκία έχει εισέλθει σε προεκλογική περίοδο, με την πολιτική και κοινωνική πόλωση να κυριαρχεί και την αντιπολίτευση να εμφανίζεται αδύναμη να εμπνεύσει εμπιστοσύνη, ενώ άγνωστο παραμένει ακόμα το όνομα του κοινού της υποψηφίου.
Ωστόσο, το «ερώτημα του ενός εκατομμυρίου», σύμφωνα με τον έγκριτο δημοσιογράφο Μουράτ Γιετκίν, είναι πότε θα γίνουν οι εκλογές, όπως έγραψε στον ιστότοπό του.
Ρεπορτάζ της τουρκικής έκδοσης της DW, το οποίο αναφέρεται σε συνάντηση του Ερντογάν με τον πρόεδρο του συμπολιτευόμενου κόμματος MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί, υποστηρίζει ότι η κύρια ατζέντα τους ήταν η ημερομηνία των εκλογών, ότι επετεύχθη μια «προκαταρκτική συναίνεση» για κάλπες στις 30 Απριλίου και πως το προσωπικό και των δύο κομμάτων θα εργαστεί με ορίζοντα τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Σε αυτή την περίπτωση, εφόσον οι προεδρικές εκλογές χρειαστούν δεύτερο γύρο (για την εκλογή Προέδρου απαιτείται το 50+1% στον πρώτο γύρο), αυτός θα διεξαχθεί στις 14 Μαΐου.
Υπάρχουν δύο τρόποι για να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές. Ο πρώτος είναι να ψηφίσουν την πρόταση για διάλυση της Εθνοσυνέλευσης τουλάχιστον οι 360 από τους 660 βουλευτές. Ο δεύτερος είναι να αποφασίσει να διαλύσει τη Βουλή ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος.
Ωστόσο, είναι πολύ δύσκολο για τον Ερντογάν να περάσει από την Εθνοσυνέλευση την απόφαση για διεξαγωγή των εκλογών νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα, εκτός εάν συμφωνήσει η αντιπολίτευση. Σε αυτή την περίπτωση, ο ίδιος ο Πρόεδρος μπορεί να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές μέσα σε 60 ημέρες. Αυτό θα σημαίνει, όμως, ότι στην 100ή επέτειο της Δημοκρατίας, ένας Πρόεδρος προβεί σε μια τέτοια κίνηση με μόνο στόχο να αποκτήσει εκλογικό πλεονέκτημα.
Σημαντικό είναι ότι στο άρθρο 116 του Συντάγματος υπάρχει μια ιδιαίτερη πρόβλεψη. Αν η Εθνοσυνέλευση αποφασίσει πρόωρες εκλογές κατά τη δεύτερη θητεία του Προέδρου, ο Πρόεδρος μπορεί να είναι υποψήφιος και για τρίτη φορά, αν και κανονικά έχει δικαίωμα μόνο για δύο θητείες.
Το συγκεκριμένο άρθρο διασφαλίζει στον Ερντογάν μία τρίτη -ενδεχόμενη- θητεία, αλλά με την προϋπόθεση ότι τελικά δεν θα προχωρήσει σε διάλυση του Σώματος, καθώς σε αυτή την περίπτωση δεν θα μπορεί να είναι ξανά υποψήφιος.
Την ίδια ώρα, η αντιπολίτευση εμφανίζεται σε τέλμα και σε σύγχυση μετά την καταδίκη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου. Ολες οι έγκριτες εταιρείες δημοσκοπήσεων καταγράφουν μια μικρή αλλά σταδιακή ενίσχυση του κυβερνώντος κόμματος (AKP), ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης εμφανίζουν μια σταθερή και ελαφρώς καθοδική τάση.
Αγνωστος παραμένει ο εντυπωσιακά μεγάλος αριθμός των αναποφάσιστων, που κυμαίνεται -ανάλογα με τις δημοσκοπήσεις- ανάμεσα σε 10% και 16%, ενώ ορισμένες μετρήσεις καταγράφουν μια τάση επιστροφής των αναποφάσιστων στο ΑΚΡ.
Σύμφωνα με πηγές της αντιπολίτευσης, μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου ή τις αρχές Φεβρουαρίου το αργότερο, τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης αναμένεται να ανακοινώσουν τον κοινό τους υποψήφιο, με τον αρχηγό του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να θεωρείται ο πιο πιθανός. Και αυτό παρά το γεγονός ότι όλες σχεδόν οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν ότι ο Κιλιτσντάρογλου έχει τις λιγότερες πιθανότητες να κερδίσει τον Ερντογάν συγκριτικά με τον Ιμάμογλου και τον δήμαρχο της Αγκυρας Μανσούρ Γιαβάς. «Κλειδί» στην τελική απόφαση των έξι κομμάτων θεωρείται η αρχηγός του Καλού Κόμματος (ΙΥΙ) Μεράλ Ακσενέρ, η οποία ωστόσο εξακολουθεί να κρατά κλειστά τα χαρτιά της.
Αγνωστο, ακόμα, παραμένει το κατά πόσο το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) θα έχει δικό του υποψήφιο ή όχι. Σε περίπτωση που οι Κούρδοι κατέβουν στις προεδρικές εκλογές με δικό τους υποψήφιο, θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα υπάρξει νικητής από τον πρώτο γύρο. Αναλυτές στην Τουρκία με τους οποίους συνομιλεί η Realnews εκτιμούν ότι ο δεύτερος γύρος θα είναι πιο ευνοϊκός για τον Ερντογάν. Και αυτό διότι, αν το ΑΚΡ και το ΜΗΡ θα έχουν εξασφαλίσει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση, ο Ερντογάν θα είναι ενισχυμένος ψυχολογικά και πολιτικά, ενώ, στην αντίθετη περίπτωση, θα συσπειρώσει τους οπαδούς του υπό τον φόβο να χαθεί εντελώς η εξουσία.
Πηγή
www.real.gr
